بررسی تنوع ژنتیکی در اکوتیپ‌های علف‌باغ ( (Dactylis glomerata L.با استفاده از نشانگرهای RAPD

تعیین تنوع ژنتیکی مواد گیاهی قبل از شروع برنامه­های اصلاحی و مطالعات ژنتیکی ضروریست. در این مطالعه تنوع ژنتیکی درون و بین 15 اکوتیپ داخلی به همراه 7 اکوتیپ خارجی و 3 اکوتیپ با مبدأ نامشخص علف­باغ با استفاده از نشانگرهای RAPD مورد مطالعه قرار گرفتند. از 40 آغازگر مورد ارزیابی، 8 آغازگر 73 نوار چندشکل تولید کردند. تعداد کل نوارهای چندشکل در درون اکوتیپ­ها از 25 تا 49 نوار متغیر بود. میانگین تنوع ژنتیکی کل و درون اکوتیپ­ها به‌ترتیب 291/0 و 181/0 و ضریب تمایز ژنی 378/0 برآورد شد. تجزیه واریانس مولکولی نیز نشان داد که بخش اعظم تغییر‌پذیری در درون اکوتیپ­ها (28/78‌%) می­باشد. براساس تجزیه خوشه­ای، 25 اکوتیپ علف­باغ در 8 گروه مجزا قرار گرفتند. گروه­بندی براساس داده­های مولکولی انطباقی با گروه­بندی جغرافیایی اکوتیپ­ها نداشت. در تجزیه به مؤلفه­های هماهنگ اصلی، سه مؤلفه اول 48/59 درصد از تغییرات را توجیه کردند. گروه­بندی اکوتیپ­ها با استفاده از دو مؤلفه هماهنگ اول و دوم نتایج حاصل از تجزیه خوشه­ای را تا حدودی تأیید کرد. تجزیه خوشه­ای براساس داده­های مورفولوژیکی، اکوتیپ­ها را به چهار گروه تقسیم کرد ولی تطابق زیادی بین نتایج حاصل از داده­های مورفولوژیکی و مولکولی مشاهده نشد. با توجه به نتایج به‌دست آمده از این تحقیق، می­توان گفت تنوع ژنتیکی زیادی در درون اکوتیپ­های علف­باغ وجود دارد و در گزینش ارقام مطلوب می­تواند مورد استفاده قرار گیرد. از اکوتیپ‌های با فاصله ژنتیکی بیشتر نیز می­توان به منظور تلاقی در جهت تولید نسل­های در حال تفرق، جمعیت­های پایه برای مکان­یابی ژن­ها و بهره­مندی از پدیده هتروزیس استفاده کرد.